KOSGEB - DÜNYA BANKASI – JICA İŞBİRLİĞİNDE: MİKRO ve KÜÇÜK İŞLETMELERE HIZLI DESTEK PROGRAMI

Amaç:

Mikro ve küçük işletmeler, finansmana erişimlerinin kısıtlı olması ve gelir azalışlarından çabuk etkilenmeleri nedeniyle Covid-19 salgınına karşı hassas durumdadır. Ekonomik aktivitelerin ülke geneline yayılmasında,  teknolojik gelişmelerin tabandan itibaren içselleştirilmesinde,  ana sanayi kuruluşlarının malzeme ve ara ürün ihtiyaçlarının yerli üretimle karşılanmasında, yereldeki işgücü potansiyelinin yerinde kullanılarak büyük şehirlere sağlıksız göçün önlenmesinde ve teknoloji tabanlı yenilikçi iş fikirlerinin hayata geçirilmesinde son derece önemli olan mikro ve küçük işletmelerin salgının yıkıcı etkilerinden korunmaları gerekmektedir.

Türkiye’nin ekonomi ve sanayi politikalarının temeli, katma değerli ve yüksek teknolojili imalat sanayi sektörlerinin liderlik edeceği ekonomik büyüme modeline dayalıdır. Bu genel strateji, imalat sektörünün en az hasarla krizin üstesinden gelmesiyle ilgili tedbirlerin alınmasını gerektirmektedir. Diğer taraftan; imalat sektöründe duran veya yavaşlayan üretim faaliyetlerinin salgın sonrasında eski durumuna döndürülmesi hizmet ve ticaret sektörlerinde olduğundan daha zor ve maliyetli olacaktır. İmalat sektörünün değer zincirindeki kritik pozisyonu da dikkate alınarak,  imalat sektörü ile bunun tamamlayıcısı olan bilgisayar programlama ve bilimsel Ar-Ge sektörlerindeki mikro ve küçük işletmelere yönelik işletme sermayesi formunda destek tasarlanmıştır.

Destek programı; KOSGEB, Dünya Bankası ve Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı - JICA tarafından yürütülen proje kapsamında 600 Milyon Amerikan Doları tutarındaki bütçe ile uygulanacaktır.   

Covid-19 salgınından etkilenen imalat ve bilimsel Ar-Ge sektörlerindeki mikro ve küçük işletmeler ile 2017 ve sonrasında kurulmuş imalat, bilgisayar programlama ve bilimsel Ar-Ge sektörlerindeki yenilikçi genç işletmelere KOSGEB tarafından “Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı” kapsamında sermaye desteği sağlanacaktır. Desteğin amacı, öncelikli sektörlerdeki mikro ve küçük işletmelerin (MKİ’ler) salgın şartlarına rağmen faaliyetlerini sürdürebilmelerini ve istihdamlarını salgın başlangıcındaki seviyede koruyabilmelerini sağlamaktır.  

Yöntem:

Asgari prosedürle, süratli ve güvenli bir yöntemle destek verilmesi gerektiğinden, diğer KOSGEB destek programlarından farklı ve yeni bir destek programı uygulanacaktır. Uygunluk kriterlerini karşılayan MKİ’ler, KOSGEB’’in web tabanlı destek uygulama arayüzü olan KBS (E-devlet sistemi, Gelir İdaresi Başkanlığı, SGK, MERSİS – ESBİS ve diğer bazı veritabanlarıyla bağlantılı olan KOBİ Bilgi Sistemi) üzerinden başvuru yapabilecektir.

Diğer KOSGEB destek programından farklı olarak bu yeni programda kurul veya komite değerlendirme prosedürü olmayacaktır. Gelir İdaresi Başkanlığı ve SGK ağırlıklı resmi kayıtlara göre başvuru ve uygunluk kriterlerini karşıladığı belirlenen KOBİ’ler için başvuruyu takiben ödeme işlemleri başlatılacaktır.  Ödemeler 3 ay karşılığında 3 taksitte yapılacaktır. Her ödeme öncesinde, resmi kayıtlardan (GİB, SGK) işletmenin aktif olduğu ve istihdamını belirli bir seviyede muhafaza ediyor olduğu kontrol edilecektir.

Destek programı iki bileşenden oluşacaktır:

Birinci bileşende; imalat ve bilimsel Ar-Ge sektörlerindeki MKİ’lere “faizsiz geri ödemeli destek" verilecektir.

İkinci bileşende; 2017 ve sonrasında kurulan ve imalat, bilgisayar programlama ve bilimsel Ar-Ge sektörlerinde faaliyet gösteren genç yenilikçi MKİ’lere “faizsiz geri ödemeli destek" verilecektir.

Geri ödemeli destek için işletmelerden teminat alınmayacaktır.

Başvuru kriterleri:

Aşağıdaki MKİ'ler başvuru yapabilecektir:

Ölçek kriteri:

Mikro ve küçük ölçekli işletmeler (MKİ’ler) başvurabilecektir.

Sektör kriteri:

Birinci Bileşene, Gelir İdaresi Başkanlığı mali kayıtlarındaki sektör kodları arasında aşağıdaki sektörlerden biri bulunan ve bunların en az birinde faaliyet gösteren MKİ’ler başvurabilecektir:

- İmalat sektörü (NACE Rev 2 - Kısım C)

- Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri sektörü (NACE Rev 2 - Bölüm 72)

İkinci Bileşene, 2017 ve sonrasında kurulan, Gelir İdaresi Başkanlığı mali kayıtlarındaki sektör kodları arasında aşağıdaki sektörler biri bulunan ve bunların en az birinde faaliyet gösteren yenilikçi genç MKİ’ler başvurabilecektir:

- İmalat sektörü (NACE Rev 2 - Kısım C)

- Bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faaliyetler sektörü (NACE Rev 2 - Bölüm 62)

- Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri sektörü (NACE Rev 2 - Bölüm 72)

2019 yılında asgari gelir hacmine ulaşmış olma kriteri:

Covid-19'dan önce de aktif olduğu kabul edilen MKİ'ler başvuru yapabilecektir. 2019 yılında asgari 75.000 TL net satış hasılatı elde edilmiş olması, aktif işletme olmanın kanıtı sayılacaktır. Bu kriter 2017 ve sonrasında kurulan yenilikçi genç işletmelerde aranmayacaktır.

2020 yılında 2019 yılına göre gelir sorunu yaşamış olma kriteri:

2020'de 2019'a kıyasla geliri artmamış olan MKİ’ler Covid-19 salgınından etkilenmiş olarak kabul edilecek ve başvuru yapabilecektir. Bu kriter 2017 ve sonrasında kurulan yenilikçi genç işletmelerde aranmayacaktır.

Not: Gelir mukayesesinde;  Gelir İdaresi Başkanlığı mali kayıtlarındaki 2020 yılı toplam net satış hasılatı ve 2019 net satış hasılatı dikkate alınacaktır.

Not: Bu kriteri sağlamayan ancak Covid-19 salgını başlangıcından önceki yıl (2019) veya etkilerinin en fazla hissedildiği yılda (2020) nakit akışı sorunu bulunan işletmelerden de başvuru alınacak ve bütçe artması durumunda bu işletmeler de destekten yararlandırılabilecektir. 2019 veya 2020 yıllarından birinde bilanço usulü defter tutan işletmelerin Gelir İdaresi Başkanlığında kayıtlı bilanço bilgilerine göre 2019 ya da 2020 nakit oranının 0,2’den küçük olması, nakit akışı sorunu yaşadıklarının kanıtı sayılacaktır.   

Sadece İkinci Bileşen için; yenilikçi genç MKİ olma kriteri:

2017 ve sonrasında kurulmuş olup desteğe başvuru tarihi itibariyle aşağıdaki şartlardan herhangi birini sağlayan MKİ’ler, yenilikçi genç MKİ sayılacak ve İkinci Bileşene başvurabilecektir:

-  Merkez ya da şube adresi itibariyle TEKMER veya TGB’de faaliyet gösteren MKİ’ler.

- Kamu kaynaklarıyla desteklenen Ar-Ge ve/veya inovasyon projesi başarı ile tamamlanmış veya projesinin süresi devam etmekte olan MKİ’ler.

- 2017 ve sonrasında patent belgesi almış olan MKİ’ler.

- 2017 ve sonrasında Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi (TÜR deneyim belgesi) almış olan MKİ’ler

Aşağıdaki belirtilen işletmeler başvuruda bulunamayacaktır:

·Dünya Bankası tarafından kısıtlanan sektörlerdeki işletmeler bu desteğe başvuramayacaktır.

· Ziraat Bankası, Vakıflar Bankası ve Türkiye Halk Bankasının Covid-19 salgını kapsamında 2020’de ilan ettikleri “İşe Devam Kredisi”nden Kredi Garanti Fonu (KGF) aracılığıyla 250.000 TL ve üstünde kredi alan işletmeler bu desteğe başvuramayacaktır.

·İşletmeler, Başvuru Formunu doldururken vergi – SGK borçlarını tecil ya da taksitlendireceklerini beyan ederek başvuru yapabilecektir. Bu işletmelerin destek ödemesi alabilmesi için, destek ödemesi öncesinde yasal limitlerin üzerindeki vergi – SGK borçlarını kapatmış veya tecil ya da taksitlendirmiş olmaları gerekecektir.

Destek türü ve miktarı:

Destek türü, “teminatsız ve faizsiz geri ödemeli destek” olacaktır.  

Ödeme onayı, işletmenin 2020 Mart ayındaki SGK 4A’lı çalışan sayısını ödemeye esas ay (2021 Haziran, Temmuz, Ağustos) itibariyle muhafaza etmesi şartıyla verilecektir.

Ölçeğe göre geri ödemeli destek üst limitleri:

·Mikro işletmeler: 10.000 X 3 ay =30. 000 TL*

·Küçük                işletmeler: 25.000 X 3 ay= 75.000 TL*

*: Bu tutarlar üst limitleri göstermektedir. Ödeme tutarı, işletmenin ödemeye esas aydaki SGK 4A’lı çalışan sayısına ve destek kapsamındaki uygun giderler bakımından harcama beyanına göre değişecektir. Buna göre;

- Mikro işletmelerde; ödemeye esas ayda SGK 4 A’lı personeli olmayan işletmeye ilgili ay için 5.000 TL, 1 personeli olan işletmeye 8.500 TL, 2 ve üzeri personeli olan işletmeye 10.000 TL aylık destek hesaplanacak, uygun giderler bakımından ilgili aydaki harcaması düşük olan işletmeye o aydaki harcama beyanı tutarında destek ödenecektir.

- Küçük işletmelerde; ödemeye esas ayda SGK 4 A’lı personeli olmayan işletmeye ilgili ay için 5.000 TL, 1 personeli olan işletmeye 8.500 TL, 2 veya 3 personeli olan işletmeye 10.000 TL, 4 ve üzeri personeli olan işletmeye 25.000 TL aylık destek hesaplanacak, uygun giderler bakımından ilgili aydaki harcaması düşük olan işletmeye o aydaki harcama beyanı tutarında destek ödenecektir.

Destek uygulama süreci:

Başvuru kriterlerini karşılayan mikro ve küçük işletmeler www.kosgeb.gov.tr adresindeki “E-Hizmetler” menüsünden “Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı Başvurusu” alt menüsünü seçerek online başvuru yapabilecektir. KOSGEB Veritabanına kayıtlı olmayan veya KOBİ Bilgi Beyannamesi güncel olmayan işletmeler, önce kayıt ve güncelleme işlemini yapmalıdır.  

Kısa sürede tamamlanacak değerlendirme ve onay işlemlerinden sonra destek ödemeleri başlatılacaktır. Ödemeler 3 aylık dönemde 3 taksitte yapılacaktır. Her ödeme öncesinde, resmi kayıtlardan (GİB, SGK) işletmenin aktif olduğu ve istihdamını 2020 Mart ayındaki seviyede muhafaza ediyor olduğu kontrol edilecektir.

Ödeme aşamasında yasal limitlerin üzerinde vadesi geçmiş ve tecil / taksitlendirilmemiş vergi ve sosyal güvenlik borcu olanlara destek ödenmeyecektir.

Başvuru takvimi:

*: KOSGEB başvuru takvimini güncelleme ve web sayfasında ilan etme hakkını saklı tutar.

Online başvuruda ki zorunlu ekler dışında KOSGEB’e elden belge teslim edilmeyecektir.

Desteğin işletmeler tarafından geri ödenmesi süreci (5 yıl vade)

Kullanılan destek MKİ’ler tarafından 3 yılı ödemesiz dönemi takip eden 4’er aylık dönemlerde 6 eşit taksitte (toplam 5 yıl vade) geri ödenecektir.

Detaylı bilgi www.kosgeb.gov.tr adresinden ve KOSGEB İl Müdürlüklerinden alınabilecektir.